Lághitaeldstöð
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Triton_%28moon%29.jpg/220px-Triton_%28moon%29.jpg)
Lághitaeldstöð er hugtak úr eldfjallafræði og reikistjörnufræði um eldstöð sem gýs ekki kviku heldur rokgjörnum efnum eins og vatni, ammóníaki eða metani sem kallast lághitakvika. Slík eldstöð gýs yfirleitt efni í vökvaformi en það getur líka verið í gufuformi, þegar það kemur upp á yfirborðið frýs það svo í lághita umhverfisins.
Í raun er afar villandi að kalla þetta fyrirbrigði eldstöð vegna þess að hvorki eldur né hiti koma hér við sögu.
Lághitaeldstöðvar finnast ekki á jörðinni en má finna á sumum köldum ístunglum í ytri hluta sólkerfisins. Slík eldstöð var fyrst uppgvötuð sumarið 1989 af Voyager 2 geimfari Geimferðastofnunar Bandaríkjanna á stærsta tungli Neptúnusar, Tríton, en síðan þá hafa fundist óbeinar sannanir um lághitaeldstöðvar á tveimur tunglum Júpíters, Evrópu og Ganymedes og einu tungli Satúrnusar, Encleades. Cassini-Huygens-farið hefur þar að auki fundið lághitaeldstöð sem gýs metani á stærsta tungli Satúrnusar, Títan.
Heimild[breyta | breyta frumkóða]
- Fyrirmynd greinarinnar var „Cryovolcanism“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 10. nóvember 2005.